Kim była Ewa Szelburg-Zarembina?
Ewa Szelburg-Zarembina, właściwie Irena Ewa Szelburg, była wszechstronną polską pisarką, której dorobek obejmuje powieści, poezję, dramaty, eseje, a także scenariusze. Urodzona 10 kwietnia 1899 roku w Bronowicach, na stałe związała swoje życie z literaturą i działalnością społeczną, zdobywając uznanie przede wszystkim jako autorka twórczości skierowanej do dzieci i młodzieży. Jej życie, naznaczone pasją do słowa pisanego i głębokim zaangażowaniem społecznym, zakończyło się 28 września 1986 roku w Warszawie, gdzie spędziła ostatnie lata swojego życia. Szelburg-Zarembina pozostawiła po sobie bogate dziedzictwo, które do dziś inspiruje kolejne pokolenia czytelników i twórców.
Dzieciństwo i edukacja w Nałęczowie i Lublinie
Dzieciństwo i lata młodości Ewy Szelburg-Zarembina miały ogromny wpływ na jej późniejszą twórczość. Spędzone w malowniczych okolicach Nałęczowa i Lublina, te wczesne lata stanowiły bogate źródło inspiracji, do którego pisarka wielokrotnie powracała w swoich dziełach. To właśnie te wspomnienia, obrazy i atmosfery z rodzinnych stron przenikały jej utwory, nadając im unikalny, nostalgiczny charakter. Edukację podjęła w Krakowie, gdzie w latach 1918–1922 studiowała filologię polską i pedagogikę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Ten okres akademicki nie tylko ugruntował jej wiedzę literacką i teoretyczną, ale także przygotował ją do przyszłej pracy zawodowej, która wkrótce miała się rozpocząć.
Debiut i twórczość dla dzieci i młodzieży
Droga literacka Ewy Szelburg-Zarembina rozpoczęła się od publikacji skierowanych do najmłodszych czytelników. Debiutowała w 1922 roku, publikując swoje pierwsze utwory dla dzieci na łamach popularnego tygodnika „Moje Pisemko”. Ten debiut okazał się strzałem w dziesiątkę, otwierając jej drzwi do świata literatury dziecięcej. Wkrótce potem, w 1924 roku, zaprezentowała swoje pierwsze dzieła skierowane do dorosłego czytelnika, wydając zbiór „Legendy żołnierskie”. Jednak to właśnie twórczość dla dzieci i młodzieży przyniosła jej największą sławę. Jej książki, charakteryzujące się ciepłem, mądrością i pięknym językiem, zdobyły serca młodych czytelników i ich rodziców, ugruntowując jej pozycję jako jednej z najważniejszych autorek literatury dziecięcej w Polsce.
Działalność społeczna i polityczna
Ewa Szelburg-Zarembina była postacią o szerokich horyzontach, której działalność wykraczała daleko poza sferę literacką. Jej życie było naznaczone aktywnym zaangażowaniem w sprawy społeczne, a także pewnym udziałem w życiu politycznym, zwłaszcza w kontekście trudnych czasów wojennych i powojennych. Jej postawa świadczyła o głębokim poczuciu odpowiedzialności za losy kraju i jego obywateli, a w szczególności za los najmłodszych.
Zaangażowanie w podziemiu podczas okupacji
Okres II wojny światowej był dla Ewy Szelburg-Zarembina czasem wytężonej, tajnej działalności. W obliczu niemieckiej okupacji, pisarka aktywnie zaangażowała się w podziemie oświatowe. Jej działania miały na celu podtrzymanie ducha polskiej kultury i edukacji w warunkach, gdy oficjalne instytucje były zmuszone do zawieszenia działalności. W ramach tej konspiracyjnej pracy, Szelburg-Zarembina redagowała tajny miesięcznik „W świetle dnia”. To właśnie w tym trudnym okresie ujawniła się jej odwaga i niezłomna postawa patriotyczna, łącząc swój talent literacki z aktywnym oporem wobec okupanta.
Order Uśmiechu i inicjatywy dla dzieci
Jednym z najbardziej znaczących przejawów zaangażowania społecznego Ewy Szelburg-Zarembina było jej poświęcenie dla dobra dzieci. Jej działalność znalazła szczególny wyraz w uhonorowaniu jej przez Order Uśmiechu. Pisarka była pierwszym Kanclerzem Kapituły Orderu Uśmiechu, pełniąc tę zaszczytną funkcję w latach 1968–1976. To prestiżowe odznaczenie, przyznawane za szczególne zasługi na rzecz dzieci, świadczy o ogromnym wpływie i oddaniu, jakie Szelburg-Zarembina wkładała w działania na rzecz najmłodszych. Co więcej, to właśnie ona zainicjowała program zbierania funduszy, który miał kluczowe znaczenie dla budowy Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie. Ta monumentalna inicjatywa, która pozwoliła na stworzenie jednego z najważniejszych ośrodków medycznych dla dzieci w Polsce, jest trwałym świadectwem jej wizji i determinacji w dbaniu o zdrowie i przyszłość najmłodszych.
Najważniejsze publikacje i adaptacje
Dorobek literacki Ewy Szelburg-Zarembina jest imponujący i różnorodny, obejmując dzieła z różnych gatunków i skierowane do różnych grup odbiorców. Jej twórczość, często inspirowana osobistymi doświadczeniami i obserwacjami, znalazła wyraz nie tylko w formie pisanej, ale także w innych mediach.
Twórczość w piosenkach i dla radia
Ewa Szelburg-Zarembina wykazała się wszechstronnością, tworząc teksty, które z powodzeniem adaptowano na potrzeby piosenek oraz radia. Jej poetyckie teksty, pełne liryzmu i trafnych obserwacji, często stawały się podstawą utworów muzycznych, które zyskiwały popularność. Podobnie, jej scenariusze i opowiadania były chętnie wykorzystywane przez media radiowe, docierając do szerokiej publiczności. Ta zdolność do adaptacji swojej twórczości do różnych form przekazu świadczy o jej umiejętnościach i uniwersalności jej literackiego talentu, który potrafił odnaleźć się w różnorodnych kontekstach artystycznych.
Upamiętnienie pisarki
Pamięć o Ewie Szelburg-Zarembina jest pielęgnowana na wiele sposobów, co świadczy o jej trwałym wpływie na polską kulturę i społeczeństwo. Jednym z najbardziej namacalnych dowodów jest fakt, że pisarka stała się patronką wielu szkół i przedszkoli w Polsce. Nazwanie placówek edukacyjnych jej imieniem jest wyrazem uznania dla jej wkładu w literaturę dziecięcą i wychowanie. Ponadto, w przestrzeni miejskiej jej postać została upamiętniona poprzez nazwanie ulic jej imieniem w Kołobrzegu i Łodzi. Te lokalne upamiętnienia podkreślają jej znaczenie w regionalnym kontekście i utrwalają jej nazwisko w świadomości mieszkańców. Spoczywa na cmentarzu parafialnym w Nałęczowie, miejscu, które było dla niej tak ważne i inspirujące.
Dziedzictwo Ewy Szelburg-Zarembina
Dziedzictwo Ewy Szelburg-Zarembina jest wielowymiarowe i wciąż żywe we współczesnej polskiej kulturze. Jej nazwisko kojarzy się przede wszystkim z niezwykłą twórczością dla dzieci i młodzieży, która do dziś stanowi ważny element kanonu literatury dziecięcej. Jej książki, pełne mądrości, humoru i ciepła, wciąż bawią i wychowują kolejne pokolenia czytelników. Jednak jej wpływ wykracza poza sferę literatury. Jako pierwszy Kanclerz Kapituły Orderu Uśmiechu oraz inicjatorka budowy Centrum Zdrowia Dziecka, Szelburg-Zarembina zapisała się w historii jako osoba głęboko zaangażowana w działalność społeczną na rzecz najmłodszych. Jej postawa w trudnych czasach okupacji, kiedy działała w podziemiu oświatowym, świadczy o jej odwadze i patriotyzmie. Bogaty dorobek pisarski, obejmujący powieści, wiersze, opowiadania, dramaty i eseje, a także jej działalność społeczną, sprawiają, że Ewa Szelburg-Zarembina pozostaje postacią inspirującą, której życie i twórczość zasługują na pamięć i uznanie. Jej związek z miejscami takimi jak Nałęczów i Lublin, gdzie spędziła młodość, nadaje jej twórczości unikalny, nostalgiczny charakter, który wciąż przemawia do czytelników.
Dodaj komentarz